Excursie zonneweides

De zonneweide is niet meer weg te denken uit ons (toekomstige) landschap. Voor velen is de zonneweide echter nog een abstract begrip. Daarom organiseerden we op dinsdag 3 september een excursie langs een aantal zonneweides om ter plekke van betrokkenen te horen over het (gemeentelijke) planproces, de inpassing van de zonneweide in het landschap en de technische mogelijkheden en onmogelijkheden.

Lenneke Slooff-Hoek van ECN part of TNO en Peter de Ruyter van Peter de Ruyter Landschapsarchitectuur waren mee als experts
Zonnepark Groene Hoek in de Haarlemmermeer

Eric Bakker (ontwikkelaar Groene Hoek):
Alle investeerders streven naar de laagst mogelijke kosten, maar er is vaak wel wat speelruimte om meer geld uit te geven. Eisen aan techniek en ontwerp zijn echter niet altijd reëel, omdat de kostprijs van de stroom anders te hoog wordt en die niet meer verkocht kan worden.

“We hebben geprobeerd ervoor te zorgen dat omwonenden het gevoel hebben dat het park ook een beetje van hen is.

Jolanda Dam (ambtenaar Haarlemmermeer):
De sturing van de gemeente op de planvorming had beter gekund, met name bij het feit dat het inpassingsplan niet is uitgevoerd door de ontwikkelaar. Dit hadden we als inpassingsverplichting in de vergunning of een overeenkomst moeten opnemen.

Peter de Ruyter:
“De landschappelijke inpassing van de Groene Hoek is een gemiste kans met name op het hogere schaalniveau. Het was een kans geweest voor recreatief medegebruik, bijvoorbeeld in het netwerk van oost-west fietsroutes.”

Lenneke Slooff-Hoek:
“Een maximale hoogte van 1.50 meter is erg weinig voor een zonneveld met duaal gebruik van het land

Zonnepark Zuyderzon bij Almere

Jilt Sietsma (medewerker HVC, ontwikkelaar Zuyderzon):
“We hebben hier geen buren, dus hoefden we weinig aandacht te besteden aan landschappelijke inpassing in de directe omgeving. We hebben de beschikbare ruimte van dit bedrijventerrein optimaal ingezet voor de bestemming van de gemeente; het opwekken van duurzame energie.” Na kritische vragen van deelnemers: “Dit zonneveld is onderdeel van de oplossing, niet het probleem. Als hier geen zonneveld was geweest, had hier een bedrijfshal gestaan. Wees kritisch op de inpassing van nieuwe snelwegen, bedrijventerreinen, kassen, maar niet op zonneweides.”

Lenneke Slooff-Hoek:
“Landschappelijke inpassing is zeer belangrijk voor publieke acceptatie van zonneweides Als je geen tijd besteed aan de acceptatie van zonnevelden verlies je tijd en geld.“

 Johanna Haanstra (De Groene Reus):
De Groene Reus is een lokale energiecoöperatie die zorg draagt voor de financiële burgerparticipatie uit de omgeving van Zuyderzon.
“Een groot deel van het werk is communicatie. Zorgen dat mensen bij duurzame energieopwekking betrokken raken en van er van kunnen profiteren. Dat ze met de kinderen langs een zonneveld of windmolen rijden en zeggen: kijk daar wordt onze energie gemaakt.“

“Crowdfunding was een succes. Men kan max. € 3.000 inleggen, maar het gaat niet zozeer om geld op te halen, het gaat vooral om betrokkenheid creëren.”

Zonnepark Wieringermeer

Marcel Rozing, (medewerker Afvalzorg / Energiezorg, ontwikkelaar Zonnepark Wieringermeer):
Een inpassingsplan was op deze locatie niet nodig, omdat de locatie nauwelijks zichtbaar is vanaf de openbare ruimte.

De panelen staan niet in de ideale hoek, maar door de ondergrond [vuilnisberg met beschermfolie] kunnen hier geen ankers geplaatst worden

Zonnepark Boekelermeer bij Alkmaar

Maarten Meijer (medewerker HVC, ontwikkelaar Zonnepark Boekelermeer):
“Dit kan met recht een energielandschap genoemd worden. Veel energietransitie-gerelateerde installaties staan hier bij elkaar: zonnepanelen, biogas, windmolens, maar ook veel bedrijven die zich met energie en innovatie bezighouden.”

 “De hoogte van de SDE subsidie bepaalt mede de mogelijkheden die je hebt bij het ontwerp.”

Bas Koppers (medewerker Landschap Noord-Holland, ontwerper van Zonnepark Boekelermeer):
“Voor de inpassing is om de vlakken met panelen een ‘lijst’ grond vrij gehouden waarop begroeiing is geplaatst. Dit voorkomt dat je vanaf de zijkant onder de panelen kan kijken. Dit geeft een verzonken effect.”

Algemene stellingen

Odile Rasch (provincie Noord-Holland):
“Het beoordelen van een vergunningsaanvraag voor een nieuw zonneveld is voor een gemeenteambtenaar ongelofelijk lastig. Waar moet je aan toetsen, hoe beoordeel je dit? Hoe weet je überhaupt of een ontwikkelaar wel betrouwbaar is? Daar zou een soort handreiking voor moeten komen, een soort checklist.”

Peter de Ruyter:
“Er wordt weliswaar veel nagedacht over dubbelgebruik, maar de meest effectieve vorm van dubbelgebruik is een zonnepark op een dak. Benut daken beter! Nu liggen op het land vaak nog monofunctionele constructies.”

“Alle landschapstypen zijn technisch geschikt om zonneparken op te bouwen. Wel moet je keuzes maken. Rond de Westfriese Omringdijk zou je bijvoorbeeld geen zonneparken willen. Welke plekken geschikt zijn draait vooral om draagvlak en capaciteit, want wat wel verschilt per landschapstype is het laadvermogen.”

Lenneke Slooff-Hoek:
”Ik raad de gemeenten en provincies aan per landschapstype aan te geven wat wenselijk is en wat er mogelijk is. Provincie Gelderland heeft dit bijvoorbeeld recent gedaan.” [Gelderse Zonnewijzer]

(Beeldverantwoording: Daniel Nicolas)

Deel dit artikel

Categorieën

Tags

Gerelateerde berichten

  • Binnenkort: de eerste editie van de Bodembiënnale!

    Categorie: Archeologie, Cultuurlandschap

    Van welke bodem kom jij? Denk jij wel eens na over de invloed van de bodem op ons? De eerste editie van de Bodembiënnale, deze oktober op Wieringen, staat volledig in het teken van de ondergrond. Lees meer over deze bijzondere dag!

  • Stille ruilverkaveling: historische verkavelingspatronen in het geding

    Categorie: Cultuurlandschap

    Watererfgoed is van belang voor de identiteit van Noord-Holland. Onderdeel van dat watererfgoed zijn historische waterstructuren, maar die zijn lang niet altijd beschermd. Onderzoek wijst uit dit erfgoed in onze provincie verdwijnt en dat er onvoldoende borging bij gemeenten.