Het Citizen science project ‘Scars of War’ is gestart. Iedereen mag meespeuren naar archeologische sporen uit de Tweede Wereldoorlog, zoals bomkraters en loopgraven. Het onderzoeksgebied strekt vanaf de Utrechtse Heuvelrug tot in het Gooi.

Ode is een tijdschrift voor medewerkers en bestuurders van Noord-Hollandse gemeenten en de provincie, en voor iedereen die benieuwd is naar de rol van de diverse overheden binnen de erfgoedzorg. De derde editie van ode is nu digitaal beschikbaar.

Steunpunt Monumenten en Archeologie Noord-Holland ontwikkelde speciaal voor niet-erfgoedambtenaren de basismodule ‘Erfgoed in ruimtelijk beleid’. Kijk hier de bijeenkomst terug.

In februari 2022 presenteerde de Raad voor Cultuur het veelbesproken rapport ‘Archeologie bij de tijd’. We gaan in gesprek met de spil van het bestel; de gemeente.

Binnenkort start Citizen science project ‘Scars of War’, waarbij vrijwilligers meespeuren naar archeologische sporen uit de Tweede Wereldoorlog, zoals bomkraters en loopgraven. Het onderzoeksgebied strekt tot in het Gooi.

De gemeenten Bergen, Beverwijk, Castricum, Uitgeest, Heemskerk, Zaanstad en Velsen maken deel uit van het bijzondere archeologiegebied het Oer-IJ. Onder de groene weiden gaat een bijzonder archeologiegebied schuil vol archeologische sporen van bedrijvigheid, watermanagement, strijd en religie. Lees er alles over in het Basisdocument Oer-IJ.

Het behouden van archeologische vindplaatsen in situ, dus op de plek waar het ligt, is wat we het liefste willen. Zo blijft het ondergrondse erfgoed goed beschermd. Wat verstaan we onder behoud in situ, waar moeten we aan denken en wie is wanneer aan zet? Dit en meer bespraken we op 16 november in het Erfgoedteam.

Het Netwerk voor Nieuwe Erfgoedprofessionals is bedoeld voor nieuwe erfgoedmedewerkers die het gemeentelijk erfgoedveld aan het verkennen zijn. Wij brengen starters in de erfgoedsector samen zodat zij ervaringen kunnen delen en nieuwe kennis kunnen opdoen. Onze Syllabus 2021 is nu hier downloaden.

Op donderdag 4 november werd de nieuwe SCHATRIJK gepresenteerd. In deze SCHATRIJK staat provinciaal archeologiegebied het Oer-IJ centraal.

De gemeenten Bergen, Beverwijk, Castricum, Uitgeest, Heemskerk, Zaanstad en Velsen maken deel uit van het bijzondere archeologiegebied het Oer-IJ. Onder de groene weiden gaat een bijzonder archeologiegebied schuil vol archeologische sporen van bedrijvigheid, watermanagement, strijd en religie. Sporen en vondsten uit dat verleden komen aan bod in de zesde SCHATRIJK.

Ondergronds erfgoed vormt een belangrijk onderdeel van onze cultuurhistorie. Doordat archeologie zich in de bodem bevindt, blijft dit erfgoed echter voor de meeste mensen verborgen. Het Steunpunt biedt daarom gemeenten een reeks voorbeeldprojecten aan ter inspiratie over inpassing van archeologie in de publieke ruimte.

Als Nederlands eerste UNESCO werelderfgoed biedt Schokland een zeer uniek landschap met een rijke cultuurhistorie verscholen in de ondergrond. Om dit archeologische archief van Schokland tot leven te brengen, is de de Archeoroute in het leven geroepen.

De Broekpolder is al voor decennia lang een thuis voor de mens. Aanwijzingen geven aan dat boeren uit de bronstijd al het land bewoonde rond 1700 voor onze jaartelling. De wateroffers brengen de huidige bewoners in contact met hun voorouders en verbindt hen met de hedendaagse wijk.

Een groot gedeelte van de Broekpolder te Heemskerk is aangewezen als archeologisch monument. Om dit monument te beschermen, is besloten om van dit deel een wijkpark te maken. De inspiratie voor de inrichting van park de Vlaskamp vindt zijn grondslag in het archeologisch verleden.

Ode is een tijdschrift voor medewerkers en bestuurders van Noord-Hollandse gemeenten en de provincie, en voor iedereen die benieuwd is naar de rol van de diverse overheden binnen de erfgoedzorg. De tweede editie van ode is hier digitaal beschikbaar.

Op donderdag 15 april 2021 werd het onderwerp ‘handhaving en archeologie’ behandeld tijdens het Erfgoedteam. Lees hier het verslag.

Om gemeenten te ondersteunen bij het omgaan met vondstmeldingen heeft het Steunpunt het Protocol vondstmeldingen ontwikkeld.

Op donderdag 20 augustus 2020 stond het Erfgoedteam in het teken van vondstmeldingen en wat dit in de praktijk betekent voor gemeenten. Lees hier het volledige verslag.

Vanaf 2022 is (naar verwachting) de Omgevingswet van kracht. Met de Omgevingswet wordt vooroverleg en maatwerk belangrijker. Dit biedt gemeenten meer kansen om het archeologische erfgoed tijdig te betrekken en een bijdrage te laten leveren aan de omgevingskwaliteit. Juist door behoud in situ!

Deze editie van het jaarlijkse Rondetafelgesprek over een van de provinciale archeologiegebieden was het Oer-IJ aan de beurt. De volgende vraag stond centraal tijdens de ditmaal digitale bijeenkomst: ‘Hoe zorg je ervoor dat erfgoed, en archeologisch erfgoed in het bijzonder, wordt meegewogen bij de opgaven binnen de regio Oer-IJ?’

Op donderdag 12 november vond het Erfgoedteam Archeologie in de Omgevingswet plaats. Marjolein Kerkhof van Archeologie Delft en Femke Hogeboom van de Omgevingsdienst Utrecht deelden hun ervaringen en tips.

Op dinsdag 1 december werd de nieuwe archeoglossy SCHATRIJK Gooi en Vechtstreek gepresenteerd. Gedeputeerde van cultuur Zita Pels heeft de SCHATRIJK Gooi en Vechtstreek digitaal aangeboden aan de regio.

Het Gooi en de Vechtstreek zijn twee gebieden met prachtige landschappen. Maar de beide regio’s bevatten ook verborgen schatten: archeologische sporen en vondsten. Ze vertellen een deel van de geschiedenis van Noord-Holland, en zijn daarom aangewezen als provinciaal archeologiegebied.

Is er in jouw gemeente ook al aandacht voor de concept-RES? Mooi! Want voor de toekomst van onze planeet is snelheid bij de energietransitie geboden. Maar laten we in onze haast om ‘van het gas af te gaan’, het ondergrondse erfgoed niet vergeten. Kies voor toekomst én verleden. Hoe je dat doet? Onze tip: maak vooraf een risico-inventarisatie, begin hierbij bij de A van Archeologie, weeg de belangen en kies bewust.

Oproep: Dien de meest inspirerende archeologische vindplaatsen in uw gemeente in als inspiratie voor een poëziewedstrijd!

De Omgevingswet komt eraan! Met onderstaande acties zorg je ervoor dat een goede omgang met archeologie stevig verankerd is in het proces.

Ga je een stolp kopen, verbouwen, restaureren, verduurzamen of herbestemmen? In dit artikel tref je informatie aan over verschillende zaken waar je mee te maken kunt krijgen, zoals financiering, vergunningen en planologie, archeologie, architectuur en erf, cultuurhistorie, subsidies, verduurzaming en bouwtechnische vraagstukken.

Op donderdag 25 juni 2020 vond de jaarlijkse zomerexcursie van het Erfgoedteam plaats, naar de Westbatterij en project De Krijgsman in Muiden.

In de LinkedIn groep ‘Archeologie, Omgevingswet en kwaliteit leefomgeving’ delen we kennis, ideeën en best practices op het snijvlak van archeologie en de Omgevingswet. In deze nieuwe rubriek ‘De Vraagbaak’ willen wij vragen aan de orde laten komen over archeologie in  relatie tot de omgevingswet.

De ErfgoedRaad is een informatieve talkshow voor Staten- en raadsleden over erfgoed in Noord-Holland. Dit programma illustreert de meerwaarde van erfgoed voor andere opgaven aan de hand van vijf actuele voorbeelden.

Ode is een tijdschrift voor medewerkers en bestuurders van Noord-Hollandse gemeenten en de provincie, en voor iedereen die benieuwd is naar de rol van de diverse overheden binnen de erfgoedzorg.

Archeologie kan dienen als inspiratiebron bij het inrichten van de openbare ruimte. Maar hoe zorg je daarbij voor kwaliteit en een goed ontwerp?

In februari 2019 startte gemeente Hilversum met het project ‘Erfgoedgesprekken met de maatschappelijke wereld’. We vroegen Annette Koenders, senior beleidsadviseur Cultureel Erfgoed en Dierenwelzijn bij gemeente Hilversum, ons hier meer over te vertellen.

Op dit moment worden de archeologische onderdelen van de Erfgoedwet geëvalueerd. De evaluatie vindt vervroegd plaats door een motie van SP-Tweede-Kamerlid Sandra Beckerman. Zij maakte zich zorgen over de uitwerking van de wet op met name de archeologie. Zo vroeg ze onder meer aandacht voor deskundigheid en capaciteit bij gemeenten. Lees er hier meer over.

Op 12 maart 2020 organiseerden we de tweede netwerkbijeenkomst van het jaar in Hilversum. Hier lees je het verslag, kun je de presentaties bekijken, zie je de foto’s en vind je relevante links en aanvullende informatie.

Meer omgevingskwaliteit met archeologie? Ja graag, maar hoe dan? We interviewen kennisdragers over wat zij zien als belangrijke punten en methoden. Maar ook de kennisvragers komen aan bod, net zoals verschillende visies op het onderwerp. Ben jij ook (al) aan de slag met archeologie binnen het omgevingsbeleid? Of heb je een vraag? Laat het ons weten. Hier onder hebben we al een paar algemene punten aangestipt. Denk en praat mee!

Weg met het aardgas, lang leve de aardwarmte! Een positieve ontwikkeling voor de toekomst van onze planeet. Minder aardgas, minder CO2 en daardoor uiteindelijk minder broeikaseffect. Tegelijkertijd bestaan er ook zorgen. Zorgen dat we in ons nobele streven om de planeet te redden en daarmee onze toekomst, te weinig oog hebben voor het verleden.

Op 11 februari 2020 organiseerden we de eerste netwerkbijeenkomst van het jaar in Alkmaar. Hier lees je het verslag, kun je de presentaties bekijken, zie je de foto’s en vind je relevante links en aanvullende informatie.

Gemeenten hebben er belang bij om het archeologische beeld in hun gemeente zo compleet mogelijk te maken. Hierdoor kunnen ze hun wettelijke taak als hoeders van erfgoed beter uitvoeren. Particuliere vondstmeldingen kunnen een goede aanvulling vormen op het reeds bekende archeologische erfgoed.

Samen inventariseren hoe het staat met de ‘archeologische voorraad’ van het Gooi en de Vechtstreek, en met het benutten en beleven ervan: dat deden de deelnemers aan het Ronde-Tafelgesprek op 10 oktober 2019. Lees hier het verslag.

Op dinsdag 5 november organiseerden we de bijeenkomst Community Archaeology. Tijdens deze bijeenkomst werd verteld en gediscussieerd over de mogelijkheden om archeologie breder binnen gemeenten in te zetten. Lees hier het verslag.

Op donderdag 26 september vond de Erfgoedteam bijeenkomst over Erfgoed in de Regionale Energiestrategie. In dit verslag de opbrengst van de dag.

Het loket van het Steunpunt is al enkele jaren via de website, email en telefoon bereikbaar voor vragen. Het is in die tijd uitgegroeid tot vaste vraagbaak voor ambtenaren, maar ook voor bedrijven en particulieren. Tijd voor een analyse.

Het verleden is van iedereen en de moeite waard om te leren kennen. Archeologen zoeken daarom naar manieren waarop ze hun kennis over dat verleden kunnen delen en er zoveel mogelijk mensen bij kunnen betrekken. Vanuit die gedachte is community archaeology ontstaan.

Om 15 mei organiseerde het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland in samenwerking met de RCE de cursus Erfgoed in de Omgevingswet. Lees hier het verslag.

Het gebied ten zuiden van het Noordzeekanaal blijkt al duizenden jaren intensief door mensen bewoond te worden. De prachtige en intrigerende voorwerpen die onze voorouders gebruikten en de sporen die ze nalieten in het Zuidelijk Duingebied staan centraal in de vierde uitgave van SCHATRIJK.

Op woensdag 3 juli werd de nieuwe archeoglossy SCHATRIJK Zuidelijk Duingebied gepresenteerd. De nieuwe gedeputeerde cultuur Zita Pels overhandigde het magazine aan wethouders van Velsen, Bloemendaal en Zandvoort.

Per 1 maart gaat de Erfgoedinspectie verder door het leven als Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed. Het nieuwe werkprogramma geeft een overzicht van de doelstellingen voor de komende twee jaar. Het Steunpunt heeft voor u de belangrijkste erfgoeddoelstellingen op een rijtje gezet.

Het advies is eind maart 2019 door de Raad voor Cultuur uitgebracht en is bedoeld als een aanvulling op de nota Brede blik op erfgoed.

Per januari 2019 is Steven Slabbers in functie als onafhankelijk adviseur ruimtelijke kwaliteit van de provincie Noord-Holland. Nu hij een aantal maanden aan het werk is leek het ons een goed idee om te horen wat voor agenda hij heeft.

Op 16 april 2019 organiseerde het Steunpunt Monumenten & Archeologie Noord-Holland een netwerkbijeenkomst in Broek op Langedijk. Lees hier het verslag en bekijk de foto’s.

Wat te doen met Jong Archeologisch Erfgoed? Lees hier het verslag over de netwerkbijeenkomst te Bloemendaal over dit vraagstuk.

In de kaartviewer van het Steunpunt vindt u verschillende kaartlagen over archeologie, monumenten en het landschap.

Het Protocol Duinarcheologie is een visuele vertaling van de omgangsregels met betrekking tot de archeologie in het duingebied.

In aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen organiseerde het Steunpunt een verkiezingsdebat voor (aankomend) bestuurders over de relatie tussen erfgoed en grote maatschappelijke opgaven. Lees het korte verslag en bekijk de foto’s.

Archeologie, het vaak ongeziene erfgoed, is meestal geen thema wanneer er over bodemdaling wordt gesproken. Maar hoe terecht is dat? In hoeverre vormt bodemdaling een bedreiging voor de het ondergrondse archeologische erfgoed?

In 2019 start het Steunpunt met het Platform Archeologie in de Duinen. Het Noordelijk en Zuidelijk Duingebied zijn door de provincie aangewezen tot Provinciale Archeologiegebieden.

Op vrijdag 7 december werden de eerste exemplaren van nieuwe archeoglossy SCHATRIJK Noordelijk Duingebied overhandigd aan de wethouders van de gemeenten waarin dit provinciale archeologiegebied gelegen is.

Het duingebied tussen Camperduin en het Noordzeekanaal staat centraal in de derde editie van SCHATRIJK. Belangrijke thema’s: de oorlog van 1799, de linie van Beverwijk, buitenplaatsen, de Atlantikwall en het archeologisch onderzoek op het Hoogoventerrein.

Op dinsdag 16 oktober organiseerde het Steunpunt Monumenten en Archeologie in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed de cursus Erfgoed in de Omgevingsvisie, waar werd ingegaan op de integratie van erfgoed in de omgevingswet die in 2021 in werking treedt.

Als de Omgevingswet wordt ingevoerd, verandert er erg veel voor iedereen die werkt aan de fysieke leefomgeving. Om medewerkers van gemeenten …

Op 18 oktober bediscussieerde het Erfgoedteam het thema ‘De combinatie tussen erfgoed- en natuurbeheer’. Natuurbeheer en erfgoed zitten elkaar soms in de weg. Hoe kunnen we deze twee thema’s combineren?

Welke schade veroorzaken heipalen aan het ondergrondse erfgoed? Heipalen en archeologievriendelijk bouwen gaan samen, míts er goede afspraken worden gemaakt.

In het tweede weekend van oktober vond de 4e editie van de Nationale Archeologiedagen plaats. Maar liefst 55.000 mensen bezochten de vele evenementen in Nederland.

Op 12, 13 en 14 oktober vinden de Nationale Archeologiedagen plaats, het medium om het publiek met het archeologische erfgoed uit de eigen regio kennis te laten maken.

Het verslag van het Ronde-Tafelgesprek Noordelijk en Zuidelijk Duingebied op 19 juni 2018.

Het verslag van de Inspiratiedag Archeologie op 31 mei 2018.

De glossy geeft een goed overzicht van de kenmerken, verscheidenheid en rijkdom van de archeologie in de regio, en dient als inspiratiebron voor ontwikkelaars, ondernemers, beleidsmakers, en organisaties op het gebied van erfgoed, toerisme en recreatie.

De glossy geeft een goed overzicht van de kenmerken, verscheidenheid en rijkdom van de archeologie in de regio, en dient als inspiratiebron voor ontwikkelaars, ondernemers, beleidsmakers, en organisaties op het gebied van erfgoed, toerisme en recreatie.

Het was een flinke klus, maar dan héb je ook wat: een gloednieuwe metroroute en zo’n 700.000 archeologische vondsten.

De laatste themadag van de drieluik Religieus Erfgoed stond in het teken van het ondergrondse religieuze erfgoed, de archeologie.

Het Steunpunt organiseerde dit jaar vier goed bezochte Netwerkbijeenkomsten. Thema’s varieerden van Omgevingswet tot archeologie en aardkundige monumenten.

Het Parool – Artikel over de vroegste geschiedenis van Amsterdam.

Er worden de komende jaren zo’n 15 tot 4500 sluitingen verwacht, zeer verontrustende geluiden gebaseerd op cijfers uit 2016 toen 82% van de gelovigen aangaf nooit (meer) een kerk te bezoeken.

“Zo’n 3.000 jaar geleden hakte hier iemand hout en stookte een vuurtje. De prehistorie lijkt even heel dichtbij.”

“Toekomstgerichte vragen van mensen die elke dag met geschiedenis te maken hebben. Dat past goed bij de insteek die de provincie in 2016 in de cultuurnota heeft willen vastleggen”.

“Archeologie is ondanks de onzichtbaarheid een belangrijke factor in de nieuwe Omgevingswet als ruimtelijke kwaliteit, maar er zit een addertje onder het gras.”

Lees hier de archeoglossy over Waterland.

Op een onverwachte locatie in Purmerend ligt een kleine monumentale begraafplaats. Op deze idyllische plek zou een 16de-eeuwse grafzerk onder de grond verstopt liggen.

De 17de-eeuwse Middenweg vormt de ruggengraat van Heerhugowaard. Archeologisch onderzoek laat zien hoe de weg zich door de eeuwen heen ontwikkeld heeft.