Erfgoed in de omgevingsvisie. Kom aan tafel!

In het vacuüm waarin onduidelijk is waar het heen moet met de omgevingsvisie van de gemeente kan erfgoed de basis zijn van waaruit de omgevingsvisie kan worden opgebouwd.

Gerda de Bruijn, RCE

Het idee dat erfgoed, samen met al die andere sectoren, onderdeel gaat uitmaken van één omgevingsvisie is een prachtig plan. Maar hoe zorgen we ervoor dat erfgoed de plek krijgt die het zou moeten hebben? Dit was het thema van de bijeenkomst die het Steunpunt Cultureel Erfgoed Noord-Holland in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed organiseerde. Ambtenaren van diverse Noord-Hollandse gemeenten en van verschillende disciplines kwamen in het Huis van Hilde in Castricum bij elkaar om ervaringen en kennis met elkaar te delen.

Aan tafel

Veel gemeenten zijn nog zoekende hoe ze de omgevingsvisie in kunnen richten. Dit zou daarom hét moment kunnen zijn voor de gemeentelijke afdeling erfgoed om een rol te spelen, aldus Gerda de Bruijn van de RCE. Een algemeen gedeelde conclusie was dat je als erfgoedambtenaar vanaf het begin aan tafel moet zitten. Dat vergt een actieve houding. Het kan al helpen om af en toe bij de projectleider omgevingsvisie naar binnen te stappen voor een praatje. Het is vooral belangrijk dat erfgoedambtenaren in een vroeg stadium onderdeel uitmaken van de omgevingsteams. In sommige gemeenten wordt erfgoed al bij de omgevingsvisie betrokken, maar ook gebeurt het dat de afdeling erfgoed en het omgevingsteam elkaar pas weten te vinden als de basis voor de omgevingsvisie al is gelegd.

Trends en ontwikkelingen

De truc is om erfgoed te verbinden aan andere opgaven, maar het blijft ingewikkeld om het verleden en de toekomst bij elkaar te brengen. De RCE gaat bij waardencreatie uit van de verbinding tussen erfgoed en maatschappelijke trends. Inmiddels zijn al enkele gemeenten bezig met het formuleren van kernkwaliteiten. De provincie Noord-Holland heeft in haar omgevingsvisie zes thema’s benoemd waarin ambities op dit gebied worden gebundeld.

Participatie

Participatie is een belangrijke ambitie in de omgevingswet. Bij het bepalen van de kernkwaliteiten van de gemeente kunnen burgers juist van betekenis zijn, omdat zij veel kennis hebben van hun eigen leefomgeving. Het project ‘Gewaardeerd Landschap’, dat over de gemeente Heiloo gaat, leverde een paar tips op voor participatie. Hoe concreter het onderwerp, hoe groter de betrokkenheid; ga uit van een kort traject van maximaal 6 weken, anders vervliegt de aandacht; maak de status en de verwachtingen vooraf duidelijk. En: stap op de fiets bij het bepalen van kernkwaliteiten en ga met de mensen praten, dat maakt veel discussie los. Bij Gewaardeerd Landschap is ervoor gekozen de kernkwaliteiten eerst door de projectgroep te laten bepalen en deze daarna met betrokken te verbeteren en aan te vullen.

Vervolg en contact

In 2019 zal in samenwerking met de RCE een nieuwe cursus worden georganiseerd. Het thema zal nog worden bepaald. De uitnodiging volgt terzijnertijd. Verder organiseert het Steunpunt specifieke workshops en bijeenkomsten voor gemeenten over hoe u erfgoed inbrengt in de omgevingswet.

Heeft u vragen over archeologie in de omgevingswet dan kunt u contact opnemen met Monica Dütting (m.dutting@nmferfgoedadvies.nl), bij vragen over monumenten, cultuurlandschap en beschermde gezichten in de omgevingswet kunt u contact opnemen met Kim Zweerink (k.zweerink@mooinoord-holland.nl).

(Beeldverantwoording: Steunpunt Monumenten & Archeologie, tekening: getekendverslag.nl)

Deel dit artikel

Categorieën

Tags

Gerelateerde berichten

  • Werksessies Omgevingswet

    Categorie: Omgevingswet

    Het Steunpunt Cultureel Erfgoed Noord-Holland organiseert werksessies Omgevingswet en Erfgoed voor gemeenten. In vaste groepjes met drie tot vier gemeenten worden ervaringen uitgewisseld over erfgoed in relatie tot de Omgevingswet. Wil je met jouw gemeente ook meedoen?

  • De landgoederenzone langs de kust van Holland in het omgevingsplan (2024)

    Categorie: Omgevingswet

    In 2021 publiceerde het Steunpunt samen met Erfgoedhuis Zuid-Holland een handreiking om de kernkarakteristieken en het beleid van de buitenplaatsen langs de Noord-Hollandse en Zuid-Hollandse kust in beeld te brengen. Nu een update.